Μια νέα ορμόνη, την ιρισίνη (irisin), η οποία φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο παιχνίδι της λιπόλυσης, και με αντίκτυπο σε παχύσαρκους ή (προ-)διαβητικούς ανθρώπους ανακάλυψε ομάδα ερευνητών από την Αμερική, την Ιταλία και τη Δανία. Η μελέτη ανακοινώθηκε μόλις την Τετάρτη (11/1) στο Nature.
Ως γνωστό, η άσκηση προκαλεί σειρά αποκρίσεων από το σώμα, και μέσα στις αποκρίσεις αυτές συμπεριλαμβάνεται και έκκριση (ή αναστολή έκκρισης) σειράς ορμονών: μερικοί γνωστοί “παίκτες” είναι η ινσουλίνη, η τεστοστερόνη, η κορτιζόλη, η λεπτίνη, η γκρελίνη, κτλ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι στο σκηνικό αυτό – και ειδικά σε τύπους αερόβιας άσκησης για καύση λίπους, υπάρχει και μια νέα, άγνωστη μέχρι στιγμής ορμόνη, η οποία φέρεται να προκαλεί σειρά φαινομένων που ενδεχομένως έχουν αντίκτυπο στη λιπόλυση.
Ιρισίνη στο πλάσμα ποντικιών (αριστερά) και ανθρώπων (δεξιά)
Ειδικότερα, αύξηση της συγκέντρωσης της ορμόνης αυτής στο πλάσμα παρατηρείται ότι:
- μετατρέπει το μεταβολικώς ανενεργό (πρακτικά) λευκό λίπος σε μεταβολικώς ενεργό καφέ λίπος
- αυξάνει τη θερμογένεση
- αυξάνει την ευαισθησία στη γλυκόζη
Λόγω του ενισχυμένου χαρακτήρα μετάδοσης σημάτων που έχει η ορμόνη αυτή, βαπτίστηκε από τους ερευνητές με το όνομα ιρισίνη, προς τιμή της αρχαίας ελληνίδας θεότητας Ίριδος, αγγελιαφόρου των θεών του Ολύμπου.
Μερικά άλλα στοιχεία:
- Ποντίκια που ήταν σε πρόγραμμα ήπιου τρεξίματος επί 3 εβδομάδες, και κατόπιν 12ωρης ξεκούρασης, είχαν 65% περισσότερη ιρισίνη στο πλάσμα του αίματός τους από ποντίκια που δεν γυμνάστηκαν καθόλου.
- Άνθρωποι που ήταν σε πρόγραμμα αντοχής επί 10 εβδομάδες, είχαν διπλάσια ποσότητα ιρισίνης στο αίμα τους από ότι εκείνοι που δεν γυμνάστηκαν.
- Όταν εμβολιάστηκαν με ιρισίνη ποντίκια τα οποία βρίσκονταν σε προδιαβητικό στάδιο, μετά από 10 μέρες παρατηρήθηκε απώλεια βάρους, και αύξηση της ευαισθησίας στη γλυκόζη.
Η περίληψη της μελέτης στο Pubmed:
Nature. 2012 Jan 11. doi: 10.1038/nature10777. [Epub ahead of print]
A PGC1-α-dependent myokine that drives brown-fat-like development of white fat and thermogenesis.
Boström P, Wu J, Jedrychowski MP, Korde A, Ye L, Lo JC, Rasbach KA, Boström EA, Choi JH, Long JZ, Kajimura S, Zingaretti MC, Vind BF, Tu H, Cinti S, Højlund K, Gygi SP, Spiegelman BM.
Source
Dana-Farber Cancer Institute and Harvard Medical School, 3 Blackfan Circle, CLS Building, Floor 11, Boston, Massachusetts 02115, USA.
Abstract
Exercise benefits a variety of organ systems in mammals, and some of the best-recognized effects of exercise on muscle are mediated by the transcriptional co-activator PPAR-γ co-activator-1 α (PGC1-α). Here we show in mouse that PGC1-α expression in muscle stimulates an increase in expression of FNDC5, a membrane protein that is cleaved and secreted as a newly identified hormone, irisin. Irisin acts on white adipose cells in culture and in vivo to stimulate UCP1 expression and a broad program of brown-fat-like development. Irisin is induced with exercise in mice and humans, and mildly increased irisin levels in the blood cause an increase in energy expenditure in mice with no changes in movement or food intake. This results in improvements in obesity and glucose homeostasis. Irisin could be therapeutic for human metabolic disease and other disorders that are improved with exercise.
