Μίστερ Αθήναι 1966 – Ο πρώτος αγώνας bodybuilding στην Ελλάδα

Το ιστορικό αρχείο της εφημερίδας «Αθλητική Ηχώ» πρόσφατα έγινε διαθέσιμο στο ευρύ κοινό στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.athlitikihxo.gr. Το αρχείο περιέχει σκαναρισμένα και διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή όλα τα φύλλα μεταξύ των ετών 1945-2007, ένα τιτάνιο έργο το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.

«Σκαλίζοντας» τα παλαιά φύλλα της Αθλητικής Ηχούς, βρήκαμε αρκετές αναφορές στο bodybuilding ήδη από το 1962. Όμως, το αποκορύφωμα της προβολής του αθλήματος της σωματικής διάπλασης στη δεκαετία του ’60 δεν ήταν άλλο από την κάλυψη του πρώτου επίσημου ελληνικού αγώνα bodybuilding, του «Μίστερ Αθήναι 1966», υπό την αιγίδα της IFBB. Η εφημερίδα (μπερδεύοντας ακόμα και η ίδια συχνά τις λέξεις «μπόντι μπίλντιγκ» και «μπόντι μπίλντερ») αποτελεί ίσως το μοναδικό μέσο ενημέρωσης του κοινού γι’αυτό το νέο άθλημα, και αφιερώνει αρκετές της σελίδες μέσα στο έτος για να προβάλλει τους πρώτους αυτούς αγώνες. Φαινόμενο ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, μιας και σήμερα το bodybuilding είναι σχεδόν πλήρως ξεχασμένο από το πλήθος, πλέον, των ελληνικών αθλητικών εφημερίδων.


Η πρώτη ανακοίνωση του «Μίστερ Αθήναι 1966», στο φύλλο της 12ης Ιανουαρίου 1966 της Αθλητικής Ηχούς. Οι αγώνες τελικά έγιναν στα τέλη Μαρτίου.

«Δια πρώτην φοράν εις την Ελλάδα μία παγκοσμίως γνωστή αθλητική οργάνωσις διοργανώνει μεγάλους αγώνες σχετικούς με ένα καινούργιο σπορ, σχεδόν άγνωστο ακόμα στο πλατύ ελληνικό κοινό. Τούτο ονομάζεται «Μπόντυ-μπίλντερ» (sic) και κατά λέξιν μεταφράζεται «σωματοδομική». Αποβλεπεί εις την ομοιόμορφον και αρμονικήν ανάπτυξι του σώματος δια καταλλήλων ασκήσεων ενοργάνου γυμναστικής. Το σπορ αυτό έχει ήδη κατακτήσει τον κόσμο και εξαπλώνεται με μεγάλη ταχύτητα. Αν και κάπως αργά ήλθε επι τέλους και στην Ελλάδα. Όπως σε κάθε σπορ οι αθλούμενοι προσπαθούν να επιτύχουν ωρισμένα ρεκόρ και να νικήσουν σε αγώνες. Έτσι και με την σωματοδομική οι αθλούμενοι επιδιώκουν να αποκτήσουν ένα όγκο σώματος, ο οποίος είναι συνάρτησις της εκ φύσεως κατασκευής του σώματος που να συνδυάζη ιδεώδεις αναλογίες και να προκαλή την αίσθησι του εντυπωσιασμού στο μάτι. Απαιτώντας, λοιπόν οι σωματοδόμοι ένα εμφανίσιμο σώμα όπως είναι φυσικό λαμβάνουν μέρος στους ανάλογους αγώνες οι οποίοι θα αναδείξουν τους καλύτερους. Οι αγώνες αυτοί είναι γνωστοί ως διαγωνισμοί δια την ανάδειξιν του «Μίστερ Ευρώπη» π.χ. ή του «Μίστερ Υφήλιος», κ.λ.π. Στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αρχίσει να γίνωνται πριν το 1940.»

Πέρα από την ανάδειξη του πρώτου «Μίστερ Αθήναι», η βραδιά θα περιείχε μεταξύ άλλων αγώνες πιέσεων πάγκου (για όσους έχουν ρεκόρ τουλάχιστον 130 κιλά), κάμψεων δικεφάλων με μπάρα (για ρεκόρ τουλάχιστον 80 κιλών), και χειροπάλης (μπρα ντε φερ πεντάλεπτης διάρκειας). Αξιοσημείωτη είναι η παρατήρηση του συντάκτη ο οποίος προσπαθεί να προλάβει οποιοδήποτε χλευασμό για το ποιόν των αγωνιζομένων:

«Διαγωνισμός δια την ανάδειξιν του πρώτου Μίστερ Αθήναι 1966, εις τον οποίον θα ληφθή υπ’όψιν και η μόρφωσις των υποψηφίων με μικρόν φυσικά συντελεστήν. Τούτο γίνεται διότι ο διαγωνισμός θα τελεσθή εις τα πλαίσια του αρχαίου ρητού «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Διότι δεν είναι δυνατόν ποτέ να μην εκτιμήση κανείς ένα σπουδαστήν του Πανεπιστημίου ή του Πολυτεχνείου π.χ., ο οποίος αφού ηνάλωσε έτη ολόκληρα δια τας σπουδάς του είχε τον ηρωισμόν να γυμνασθή συγχρόνως και να επιδείξη κάτι το αξιοθαύμαστον, καθ’ήν στιγμήν ένας άλλος υποψήφιος δεν είχεν παρά μόνην ασχολίαν του την γυμναστικήν. Με δύο λόγια είναι σαφές ότι επί ισοβαθμούντων κερδίζει ο πλέον μορφωμένος. Πάντως ας μην ανησυχούν ωρισμένοι εκ των υποψηφίων. Ο καλύτερος θα νικήση.»

Στο φύλλο της 17ης Φεβρουαρίου 1966, περίπου έναν μήνα πριν τους αγώνες, εμφανίζεται στην Αθλητική Ηχώ ένα αναλυτικό άρθρο το οποίο εξηγεί ίσως για πρώτη φορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τι ακριβώς είναι αυτό το «νέο ωραίο άθλημα» το οποίο καλείται μποντιμπίλντινγκ. Εκεί γίνεται διαχωρισμός μεταξύ των αρσιβαριστών, των bodybuilders και όσων κάνουν βάρη για να βελτιωθούν στο άθλημά τους. Δίνονται αρκετές διευκρινίσεις για τον τρόπο προπόνησης με βάρη, και εξηγείται ότι το bodybuilding αποτελεί άθλημα, όχι καλλιστεία:

«Δεν πρόκειται περί καλλιστείων. Πρόκειται περί αγώνων. Εάν οι αγωνιζόμενοι αθληταί ήσαν εκ φύσεως ως εμφανίζονται, και δεν υπήρχε άθλημα, τότε θα λέγαμε καλλιστεία. Αλλά άθλημα υπάρχει. Με αρχές, κανονισμούς και λεπτομέρειες που τρομάζουν τον ανίδεο. Σήμερα το μποντυμπίλντιγκ έχει αναχθή καθαρώς εις επιστήμην με συγχρόνους μεθόδους προπονήσεως, διαίτης, κλπ. Εις τους γυναικείους διαγωνισμούς καλλονής αρμόζει η λέξις καλλιστεία διότι οι υποψήφιες εγεννήθησαν καλλονές, δεν έγιναν με γυμναστική. Αντιθέτως με τους μποντυμπίλντερς οι περισότεροι εκ των νικητών των αγώνων μποντυμπίλντιγκ κάποτε ήταν αδύνατοι και ασθενικοί. Με τη σκληρή όμως και συστηματική προπόνησι κατόρθωσαν να επιτύχουν επιδόσεις αξιοθαύμαστους και να κατακτήσουν τους τίτλους του «Μίστερ Αμέρικα» ή «Μίστερ Υφήλιος», π.χ.(…) Γενικώτερα όμως οι ασχολούμενοι με το μποντυμπίλντιγκ δεν αποβλέπουν οπωσδήποτε να γίνουν Μίστερ. Το άθλημα αυτό είναι για όλους μικρούς και μεγάλους. Η μικρή ή μεγάλη ανάπτυξις του μυϊκού συστήματος είναι κάτι που ενθουσιάζει όλους και ουδείς είναι δυνατόν να αμφισβητήση το ότι αυτό συμβάλλει θετικά στη διατήρησι μιας καλής υγείας χωρίς να υπολογίσωμε τον σπουδαιότερο ψυχολογικό παράγοντα που ονομάζεται αυτοπεποίθησις.»

Στο ίδιο άρθρο επιβεβαιώνεται η Δευτέρα 28η Μαρτίου του 1966 ως η ημερομηνία διεξαγωγής του «Μίστερ Αθήναι 1966» και ο τόπος διεξαγωγής (με αριθμημένα εισιτήρια!), το θέατρο «Γκλόρια» στην οδό Ιπποκράτους 7, ανακοινώνεται στο φύλλο της 8ης Μαρτίου:

«Δια τους νικητάς έχουν αθλοθετηθή υπό της «Γουάιντερ Ελλάς» ελληνικής αντιπροσωπείας της αμερικανικής «Γουάιντερ Μπάρμπελ Κόμπανυ» η οποία παράγει ως γνωστόν είδη ενοργάνου γυμναστικής και τροφές αθλητών, 15 κύπελλα, 40 επίχρυσα μετάλλια, 40 διπλώματα. (…) Τα εισιτήρια (όλα ηριθμημένα) προπωλούνται με ταχύτατον ρυθμόν εις το ταμείον του θεάτρου».

Η 28η Μαρτίου φθάνει, και η Αθλητική Ηχώ διαφημίζει για μια ακόμα φορά τον αγώνα στις σελίδες της:

Όπως μας ενημερώνει η Αθλητική Ηχώ ανήμερα του αγώνα (28 Μαρτίου 1966), η «ελλανόδικος επιτροπή» των αγώνων είναι η εξής:

  • «Πρόεδρος: Ανδρέας Ζαπατίνας, Διευθυντής της IFBB για την Ελλάδα και διευθυντής Γουάιντερ Ελλάς.
  • Μέλη: Γεώργιος Λιβέρης, Δημοσιογράφος, Γεν. Γραμματεύς Τ.Ε. Άρσεως Βαρών, εκπρόσωπος ΕΟΦΠ.
  • Αλέκος Μεσσήνης, καθηγητής Σωματικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διπλωματούχος Αγγλίας και Σουηδίας.
  • Χριστόφορος Μαριάκης, προπονητής Άρσεως Βαρών, Διεθνής κριτής, διπλωματούχος του Ινστιτούτου Γουάιντερ Αμερικής και Φαγκό Γαλλίας. Αυθεντία στα θέματα μπόντυ-μπίλντιγκ.
  • Ανδρέας Σιζόπουλος, προπονητής Άρσεως Βαρών, Διεθνής κριτής, μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Άρσεως Βαρών, Διπλωματούχος «Στρένγκθ εντ Χελθ» Αγγλίας. Αυθεντία του αθλήματος μπόντυ-μπίλντιγκ.

(…)Έχουν κληθή να παραστούν εκπρόσωποι των γραμμάτων, τεχνών και αθλητισμού.»

Εννέα αθλητές αγωνίστηκαν για τον τίτλο του πρώτου Μίστερ Αθήναι:
1. Ελευθέριος Χαλιός
2. Φίλιππος Στεφανίδης
3. Ιωάννης Κωστογλάκης
4. Αλέξανδρος Λημναίος
5. Γεώργιος Σιδέρης
6. Βασίλειος Μπουζιάνας
7. Αντώνιος Λιβάνιος
8. Γεώργιος Μποτίνης
9. Σπυρίδων Κουρμούλης

“Μίστερ Αθήναι 1966” ανακηρύσσεται ο νεαρός Αντώνης Λιβάνιος:

 


Ο πρώτος «Μίστερ Αθήναι» Αντώνης Λιβάνιος δίπλα στον τότε πρόεδρο της ελληνικής IFBB, Ανδρέα Ζαπατίνα.

Ο αγώνας ήταν ιδιαίτερα επιτυχής και προκάλεσε ενθουσιασμό. Ήταν η αρχή της καθιέρωσης του μπόντι μπίλντιγκ στην Ελλάδα. Ο αντίκτυπος πέρασε και τα σύνορα της χώρας. Αίσθηση προκάλεσε το ολοσέλιδο αφιέρωμα του τεύχους Οκτωβρίου 1966 (σελ.48) του περιοδικού «Mr. America» στο πρώτο Μίστερ Αθήνα.


Αθλητική Ηχώ, φύλλο 8ης Οκτωβρίου 1966.

Η Αθλητική Ηχώ περήφανα δείχνει στο ελληνικό κοινό φωτογραφία της εν λόγω σελίδας όπου διθυραμβικά παρουσιάζονται στο αμερικάνικο περιοδικό οι πρώτοι ελληνικοί αγώνες της IFBB. Η φωτογραφία αυτή, παρά την κακή της ποιότητα, μεταδίδει ακόμα και σήμερα τον ενθουσιασμό των Αμερικάνων για τον πρώτο επίσημο ελληνικό αγώνα σωματικής διάπλασης. Μας δείχνει επίσης την αξιοσημείωτη προσέλευση του κοινού, όπως φαίνεται στην κάτω δεξιά φωτογραφία.

Όπως μας ενημερώνει η Αθλητική Ηχώ της 8ης Οκτωβρίου 1966, «οι αγώνες είχαν κινηματογραφηθή και η ταινία, ένα δεκάλεπτο ντοκυμανταίρ, προβάλλεται τελευταίως με μεγάλη επιτυχία στους κινηματογράφους των Αθηνών και των επαρχιών».

Ήταν η πρώτη επαφή του ελληνικού κοινού με έναν επίσημο αγώνα σωματικής διάπλασης. Σήμερα, 45+ χρόνια μετά, το ευρύ κοινό έχει αποκτήσει μακράν περισσότερες οδούς πληροφόρησης για το bodybuilding. Παρόλα αυτά, η «μαγεία» της εποχής εκείνης έχει χαθεί σε μεγάλο βαθμό. Μακάρι να την ξαναβρούμε στο μέλλον.

Το XBody.gr φιλοξενεί δηλώσεις του Μρ. Αθήναι 1966 Αντώνη Λιβάνιου, 45+ χρόνια μετά από εκείνον τον ιστορικό αγώνα:

Κοινοποίησέ το

Μοιράσου το άρθρο με τους φίλους σου!

Shares